Buitendams  4  (1778- 1978)

Hardinxveld, overwegend gericht op het water (visserij, hoepmakerij) en Giessendam, meer gericht op het achterliggende land (boerderij- cultuur langs de dijk), ontmoeten elkaar bij de vroegere dam in de Giessen (het tegenwoordige sluisje in de Peulenstraat). Hier, waar de twee dorpen samenkomen en in elkaar overgaan wordt de lintbebouwing, die op een organische wijze aan onze langgerekte dijk is gegroeid, praktisch aaneengesloten en krijgt een haast stedelijk karakter. Het wordt een centrum voor de handel, getuige de vele winkels en winkeltjes, die hier naast elkaar nog steeds de dijk bevolken.

Nabij deze vroegere grens tussen onze dorpen, in het hart van onze gemeente, staat nog een voor ons dorp uniek pand, dat een groot stuk van de geschiedenis van onze gemeenschap herbergt. Geen monumentaal kasteel, maar een eenvoudig Giessendams winkel/dijkhuis, daterend uit het jaar 1778 volgens de gevelsteen in de voorgevel (zie achteromslag). Het pand bestaat dus dit jaar 200 jaar!! Of wel de vroegere bakkerij met bakkerswinkel, in het verleden deel uitmakend van de aaneengesloten lintbebouwing die Buitendams met de Damstraat verbond, nu als hoekpand op de hoek Buitendams/Molenstraat (de latere doorbraak) en plaatselijk bekend staat als zijnde pand Buitendams 4.

Dit pand is voor ons dorp van bijzondere betekenis; het is namelijk een van de oudste panden van ons dorp. Tevens is het een van de laatste en gaafst bewaarde winkel/dijkhuizen die ons dorp nog rijk is. Vanuit dit gezichtspunt heeft het bestuur gemeend dit plaatselijk monument, door middel van deze publikatie nader te belichten. In deze publikatie wordt eerst thet pand belicht in zijn historische context, vervolgens wordt nagegaan wat er vandaag allemaal nog aanwezig is om tenslotte te eindigen met een toekomstvisie omtrent de mogelijkheden voor behoud van dit stukje geschiedenis van ons dorp.